Tuta absoluta- Ο ΝΕΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΗΣ ΤΟΜΑΤΑΣ

Καρποί από προσβεβλημένα φυτά τομάτας.

Το Tuta absoluta είναι ένα ιθαγενές έντομο της Λατινικής Αμερικής που πρόσφατα έφτασε στην χώρα μας και εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς σε όλη την ελληνική επικράτεια. Προσβάλλει την τομάτα, την μελιτζάνα, την πατάτα και την πιπεριά. Το ενήλικο θηλυκό γεννά ωά στο μεσαίο και στο κορυφαίο τμήμα του φυτού. Προσβάλλει φύλλα, σπάνια βλαστούς όλων των φυτών που αναφέρονται παραπάνω καθώς και τον καρπό της τομάτας.

Η μικρή προνύμφη 1^ου σταδίου δημιουργεί στοές που δύσκολα διακρίνονται στα αρχικά στάδια της προσβολής. Το έντομο νυμφώνεται στο έδαφος και σπανιότερα στα φύλλα.

Πρόκειται για εξαιρετικά επικίνδυνο έντομο καθώς μπορεί να προκαλέσει καθολική ξήρανση των φυτών και ολική απώλεια της παραγωγής. Ακόμα πρέπει να τονιστεί πως οι καρποί που παράγει το προσβεβλημένο φυτό είναι μη εμπορεύσιμοι και πρέπει να καταστρέφονται επιμελώς.

Το ενήλικο έντομο είναι πεταλουδάκι χρώματος καφέ-σταχτί, που δραστηριοποιείται την νύχτα και κρύβεται την ημέρα. Αν ενοχληθεί μπορεί ωστόσο να εντοπιστεί να πετά σε χαμηλό ύψος.

Η αναγνώριση του εντόμου είναι δύσκολη όταν είναι ενήλικο. Όταν όμως βρίσκεται στο στάδιο της προνύμφης η αναγνώριση είναι πολύ εύκολη καθώς η κάμπια φέρει σκουρόχρωμη γραμμή στον προθώρακα. Για να μην μπερδεύεται ωστόσο με την προνύμφη άλλων εντόμων καλό θα είναι να γνωρίζει κανείς ότι η προνύμφη του Tuta absoluta έχει τα σφαιροειδή της αποχωρήματα στην άκρη της στοάς ή έξω από αυτήν.

Προνύμφη Tuta absoluta

Για τον έγκαιρο εντοπισμό του εντόμου μπορούν να χρησιμοποιηθούν φερομονικές παγίδες. Συνίσταται παρόλα αυτά ένα σωστά σχεδιασμένο πλάνο παρακολούθησης της καλλιέργειας για νέες προσβολές από εξασκημένο γεωπόνο.

Καλό είναι να προστατεύεται η καλλιέργεια με τους εξής τρόπους:

1. καλό κλείσιμο των ανοιγμάτων του θερμοκηπίου με εντομοστεγές δίχτυ
2. εγκατάσταση προθαλάμου με διπλές πόρτες στα θερμοκήπια
3. καταστροφή ζιζανίων
4. χρήση φυτωριακού υλικού με φυτοϋγειονομικό διαβατήριο
5. να αποφεύγεται η φύτευση 2^ης ευπαθούς καλλιέργειας σε θερμοκήπιο όπου προϋπήρχε προσβεβλημένη καλλιέργεια.

Για να επιτύχουμε μείωση της προσβολής μπορούμε είτε να χρησιμοποιήσουμε:

1.      φερομονικές παγίδες νερού (χωρίς έγκριση ΥΠΑΑΤ)

2.      εντομοκτόνα

3.      παγίδες φωτός

4.      μηχανική καταστροφή (στα αρχικά στάδια)

5.      εγκεκριμένα χημικά σκευάσματα

6.      φυσικούς εχθρούς (μη εξειδικευμένα αρπακτικά Nesidiocoris tenuis και Macrolophus pygmaeus, παρασιτοειδή αυγών Trichogramma, σκευάσματα εντομοπαθογόνων νηματωδών του γένους Steinernema, καθώς και σκευάσματα εντομοπαθογόνων μυκήτων.).

Οι ενέργειες που θα πρέπει να κάνουμε σε προσβεβλημένες καλλιέργειες είναι:

1. απομάκρυνση και καταστροφή με κάψιμο ή θάψιμο υπολειμμάτων προσβεβλημένης καλλιέργειας. Αν αυτό δεν είναι δυνατό τότε πρέπει  τα υπολείμματα να μαζεύονται σε σωρούς ερμητικά κλεισμένους με πλαστικά θερμοκηπίου για 2 μήνες.
2. απολύμανση του χώρου του θερμοκηπίου (προτείνεται ηλιοαπολύμανση εδάφους για 4-8 εβδομάδες).